Houtzaagmolen, 2007
Het Jonge Schaap
1. Deze molen zaagt bomen en balken tot planken en latten. We beginnen dit verhaal met een omgezaagde boom. Die kan je niet meteen verzagen want er zitten teveel suikers en zetmeel in, daarom liggen ze een forse tijd in het water. Hierdoor wordt de kwaliteit van het hout veel beter. Niet al het hout blijft drijven want iepen en eiken zinken en blijven daar minimaal 6 tot 8 jaar.
2. Voordat we gaan zagen, slepen we de stam op de helling en daar schillen we de schors van de stam.In de schors zit meestal veel vuil en zand.
3. Met een opwindspoel aangedreven door de molen slepen we de stam naar binnen. Daar leggen we hem op de zaagslede en binden we hem goed vast.
4. Nu moeten we het zaagraam instellen. Tussen de verschillende zagen kun je de afstand veranderen door houten klossen er tussen te plaatsen. Zo’n klos bepaalt de dikte van de plank die er gezaagd gaat worden. Aan de wand zie je onze voorraad zaag-dikte-klossen.
5. De zagen zagen alleen in de neerwaardse beweging, omhoog heeft geen effect. De boomstam moet dus elke keer een millimeter naar voren getrokken worden om te kunnen zagen. Daar hebben we het krabbelwiel voor. Een palletje valt elke keer één tandje verder. We kunnen hier stammen tot 14 meter zagen.
6. Hoe kunnen die zagen op en neer gaan. Dat is een uit-vinding uit ongeveer 1597. Die krukas bedient 3 zaagramen en zit 2 zolders hoger. Een krukas zet een rondgaande beweging om in een op- en neerwaardse beweging. Die zaagramen worden door houten tandwielen aangedreven door de centrale spil die verbonden is met het grote tandwiel van de wiekenas in de kap van de molen.
7. Om dat grote tandrad zitten houten remschoenen om de molen stil te zetten. Die rem is te bedienen met een touw dat boven de stelling hangt.
8. Hier op de stelling hebben een lier waarmee we de kap met de wieken naar de wind kunnen richten. Het remtouw hangt hier en een tweede touw voor een extra remborg.
9. Wind is variabel, bij weinig wind hangen we zeilen op de wieken zodat ze meer wind vangen. Zomers zijn de zeilen 2 x rood en 2x wit, in de winter zijn alle 4 bruin.
Bekijk ook eens onze Youtube video over deze molen.
